Kinh nghiệm thi VSTEP tại Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM (HUB)

Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM (HUB) là một trong những địa điểm thi VSTEP uy tín do Bộ GD&ĐT cấp phép. Nhiều thí sinh đã trải qua kỳ thi VSTEP tại đây và chia sẻ lại kinh nghiệm, từ khâu chuẩn bị trước ngày thi đến những mẹo làm bài trong phòng thi. Bài viết này tổng hợp đầy đủ và chi tiết những kinh nghiệm đó, bao gồm đặc trưng kỳ thi VSTEP ở HUB, cách ôn tập, kỹ thuật làm bài cho từng kỹ năng, cách xử lý sự cố phát sinh, lưu ý về tâm lý, các lỗi thường gặp cần tránh và lời khuyên hữu ích từ giám thị cũng như giảng viên luyện thi.

Chia sẻ thực tế & đặc trưng kỳ thi VSTEP tại HUB

HUB được đánh giá cao về cơ sở vật chất và tổ chức thi. Phòng thi được trang bị hiện đại với máy tính, bàn phím, tai nghe và micro chất lượng, luôn được kiểm tra kỹ lưỡng trước mỗi kỳ thi. Đội ngũ giám thị là giảng viên, nhân viên giàu kinh nghiệm, hỗ trợ thí sinh tận tình, đảm bảo kỷ luật phòng thi nghiêm túc và công bằng. Nhờ vậy, những sự cố như tiếng ồn hay thiết bị trục trặc hiếm khi xảy ra tại HUB. (Thực tế đã có thí sinh phản ánh ở một hội đồng thi khác rằng giám thị nói chuyện và đi lại gây mất tập trung khi nghe Listening, nhưng tại HUB môi trường thi được kiểm soát tốt hơn).

Một điểm đặc trưng ở đề thi VSTEP tại HUB là nội dung đôi khi gắn với lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Theo đánh giá từ các trung tâm luyện thi, phần Listening thường có các bài nói, hội thoại về chủ đề như ngân hàng số, quản trị tài chính, dịch vụ khách hàng, v.v., xuất hiện nhiều thuật ngữ chuyên ngành (ví dụ: lãi suất thả nổi, quản lý rủi ro…). Tương tự, phần Speaking có thể yêu cầu thảo luận các tình huống thực tế liên quan đến ngành (như xu hướng thanh toán trực tuyến, nâng cao an ninh giao dịch…). Điều này đòi hỏi thí sinh nên trang bị thêm một lượng từ vựng tiếng Anh chuyên ngành ngân hàng để tự tin hơn nếu gặp chủ đề tương tự.

Chuẩn bị trước ngày thi: Tài liệu, tâm lý và thiết bị

Ôn luyện tài liệu: Việc có lộ trình ôn tập cụ thể và chọn đúng tài liệu rất quan trọng. Nhiều thí sinh chia sẻ kinh nghiệm tự ôn VSTEP trong thời gian ngắn nhưng hiệu quả nhờ kết hợp tài liệu phù hợp. Chẳng hạn, một thí sinh tự luyện 5 tuần đã khuyến nghị sử dụng các nguồn đáng tin cậy: học theo các đề thi mẫu (đề thi thử, bộ 5 đề Mocks của ĐH Sư phạm), luyện Writing theo cuốn “30 bài luận mẫu B1-B2 Vivian”, luyện Writing Task 1 (thư) từ sách “Luyện thi VSTEP B1 4 kỹ năng” và tham khảo template viết bài trên kênh Youtube của thầy Bảo Brian. Thí sinh này cho biết hầu hết đề viết thật đều xoay quanh các chủ đề đã có trong các tài liệu trên, nên việc chép và luyện trước nhiều bài mẫu giúp vào phòng thi viết đúng format và đúng ý đề nhanh hơn. Bên cạnh đó, hãy kết hợp nhiều nguồn: ngoài sách luyện đề chính thống, có thể nghe podcast/TED Talk ngắn để luyện Listening thực tế, đọc thêm báo tiếng Anh để mở rộng từ vựng cho Reading và Speaking. Tham gia các nhóm ôn thi VSTEP trên mạng xã hội cũng là cách tốt để cập nhật đề thi mới nhất và học hỏi mẹo từ những người thi trước.

Lập kế hoạch ôn và giữ tâm lý thoải mái: Tránh học dồn vào phút chót. Thay vào đó, hãy lên kế hoạch ôn tập phân bổ đều các kỹ năng qua từng tuần. Ví dụ, với mục tiêu B1/B2, bạn có thể dành khoảng 5 tuần (mỗi ngày 2 tiếng) để ôn luyện – tập trung nhiều hơn vào Writing và Speaking (vì hai kỹ năng này có thể cải thiện qua luyện mẫu và được “ăn điểm” nếu chuẩn bị tốt), trong khi Listening và Reading chủ yếu làm quen cấu trúc đề. Trước ngày thi khoảng 2-3 ngày, chỉ nên ôn nhẹ nhàng lại các bài Writing, Speaking đã chuẩn bị và nghỉ ngơi thư giãn để giữ đầu óc minh mẫn. Đêm trước ngày thi nên ngủ đủ giấc. Đặc biệt, ăn sáng đầy đủ trước khi thi – bài thi kéo dài hơn 3 tiếng, rất nhiều thí sinh kể rằng họ bị đói và mất tập trung ở cuối buổi thi do không ăn no từ đầu. Do đó, nạp năng lượng sẵn sẽ giúp bạn tỉnh táo và bền sức suốt buổi thi.

Kiểm tra và chuẩn bị thiết bị: Kỳ thi VSTEP tại HUB được tổ chức trên máy tính hoàn toàn, thí sinh không cần mang máy móc gì thêm ngoài bút viết và giấy tờ tùy thân. Tuy vậy, để tránh bỡ ngỡ, bạn nên làm quen với giao diện phần mềm thi trước (nếu có bản demo hoặc thi thử online). Học cách thao tác chuyển câu hỏi, chọn đáp án, đánh dấu câu để quay lại, cách gõ tiếng Anh có dấu câu, và đặc biệt là cách sử dụng chức năng “ghi âm Speaking” và “đếm từ Writing” trên máy tính. Việc thành thạo giao diện sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và tránh lúng túng khi vào thi thật.

Ngoài ra, trước ngày thi, hãy kiểm tra kỹ giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD hoặc hộ chiếu còn hiệu lực) và phiếu dự thi (nếu trường cấp) để sẵn sàng. Đến ngày thi, nhớ mang tất cả giấy tờ yêu cầu. Nếu có thể, chuẩn bị thêm một loại giấy tờ dự phòng (ví dụ hộ chiếu) phòng trường hợp sự cố với giấy tờ chính. Đến sớm trước giờ thi ít nhất 30-45 phút: HUB có phòng chờ cho thí sinh ôn bài hoặc thư giãn trước khi vào phòng thi. Đến sớm giúp bạn ổn định tâm lý, tránh được rủi ro kẹt xe và có thời gian kiểm tra lại mọi thứ trước khi bước vào thi.

Phần Listening: Mẹo nghe hiệu quả

Kiểm tra tai nghe và điều chỉnh âm lượng: Trước khi bắt đầu bài Nghe, thí sinh sẽ được đăng nhập tài khoản và kiểm tra tình trạng tai nghe trên máy tính. Hãy đeo tai nghe thoải mái, thử phát âm thanh mẫu (nếu có) để đảm bảo âm ra rõ ràng ở cả hai bên. Bạn có thể tăng giảm âm lượng tai nghe cho phù hợp với mình. Nếu phát hiện bất cứ vấn đề gì (âm thanh nhỏ, nhiễu, tai nghe hỏng), báo ngay cho giám thị để được đổi thiết bị trước khi thi. Âm thanh qua tai nghe thường rõ và ít tạp âm hơn loa ngoài, hãy tận dụng lợi thế này để tập trung tối đa vào bài nghe.

Đọc trước câu hỏi và dự đoán nội dung: Mỗi đoạn audio chỉ được nghe một lần duy nhất. Vì vậy, khi vào phần Listening, hãy nhanh chóng đọc lướt các câu hỏi và đáp án trước khi bấm “Play” (hoặc trước khi audio tự chạy). Chỉ dành khoảng 1-2 phút để đọc trước mỗi phần – tập trung gạch chân từ khóa chính, dự đoán xem đoạn hội thoại/bài nói có thể về chủ đề gì. Kinh nghiệm thí sinh cho thấy nếu câu hỏi nhiều mà mải đọc quá lâu, bạn có thể bị hụt thời gian cuối phần nghe, vì file nghe khá dài. Thực tế có đề Part 3 dài tới ~19 phút (dài hơn đề luyện tập ~16 phút), khiến một số bạn không kịp nghe hết và phải khoanh lụi phần cuối. Do đó, hãy căn thời gian đọc lướt hợp lý rồi bắt đầu nghe ngay.

Tập trung nắm ý chính và từ khóa: Khi nghe, cố gắng hiểu ý chính của đoạn và nghe bắt các từ khóa quan trọng thay vì cố dịch từng từ. VSTEP Listening thường kiểm tra khả năng nghe hiểu thông tin cụ thể lẫn tổng quát. Bạn nên đặc biệt chú ý các con số, tên riêng, địa điểm, hoặc ý kiến mà người nói nhấn mạnh. Nếu nghe được từ khóa đã gạch, tập trung vào câu đó và so sánh với các lựa chọn để tìm đáp án. Trong trường hợp không nghe được một chỗ nào đó, không hoảng loạn – tiếp tục tập trung nghe phần sau, đừng để sót cả đoạn chỉ vì một chỗ trống.

Quản lý thời gian cho các câu hỏi: Mỗi phần nghe có thể gồm nhiều câu hỏi. Nếu gặp câu khó, đừng dừng quá lâu để suy nghĩ khi audio vẫn đang chạy – hãy đánh dấu lựa chọn tạm thời hoặc bỏ qua để nghe tiếp, tránh mất thông tin câu sau. Sau khi kết thúc đoạn audio, bạn thường có vài chục giây để chọn đáp án. Hãy dùng khoảng thời gian này rà soát nhanh tất cả câu hỏi của phần đó, đảm bảo không bỏ trống câu nào. Loại trừ đáp án sai và chọn đáp án hợp lý nhất ngay cả khi không chắc, vì không có điểm trừ cho đáp án sai.

Giữ bình tĩnh khi có yếu tố ngoại cảnh: Trong phòng thi, tất cả thí sinh đều đeo tai nghe nhưng đôi khi vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi tiếng động xung quanh (ví dụ tiếng ho, tiếng ghế kéo, hoặc tiếng người khác). Hãy tập trung vào tai nghe của mình. Nếu âm thanh bên ngoài quá ồn hoặc có sự cố (như giám thị nói chuyện to làm bạn phân tâm), bạn có thể giơ tay ra hiệu cho giám thị biết để họ điều chỉnh, nhưng đừng ngắt tai nghe ra khỏi đầu. Tại HUB, giám thị được huấn luyện để giữ trật tự phòng thi, nên những tình huống này hiếm xảy ra. Trong trường hợp xấu nhất, nếu một phần nghe bị ảnh hưởng, cố gắng bình tĩnh chuyển sang phần tiếp theo – điểm Listening chỉ là một phần, bạn còn các kỹ năng khác để gỡ điểm.

Phần Reading: Kỹ thuật đọc và phân bổ thời gian

Nắm rõ cấu trúc và thời gian: Phần Đọc của bài thi VSTEP (bậc 3-5) kéo dài 60 phút cho khoảng 40 câu hỏi. Đề Reading thường bao gồm nhiều đoạn văn với độ dài và chủ đề khác nhau, kèm câu hỏi trắc nghiệm. Trung bình, bạn có khoảng 1,5 phút cho mỗi câu hỏi. Vì vậy, quản lý thời gian là yếu tố then chốt. Ngay khi bắt đầu, hãy ước lượng số đoạn văn và số câu hỏi mỗi đoạn để phân chia thời gian hợp lý, tránh dành quá nhiều thời gian cho một đoạn mà không kịp làm đoạn khác.

Skimming & Scanning hiệu quả: Áp dụng kỹ thuật skimming (đọc lướt lấy ý chính) cho toàn bài và scanning (đọc dò tìm từ khóa) cho từng câu hỏi. Trước tiên, đọc nhanh tiêu đề hoặc câu đầu mỗi đoạn để nắm ý chung của đoạn. Sau đó, với từng câu hỏi, xác định từ khóa (tên riêng, số liệu, thuật ngữ…) và quay lại đoạn văn tìm những từ/cụm tương ứng. Đọc xung quanh từ khóa đó để tìm đáp án. Kinh nghiệm cho thấy các câu hỏi của một đoạn thường theo thứ tự thông tin trong bài đọc, nên sau khi tìm được đáp án câu trước, bạn có thể tiếp tục từ vị trí đó trở đi cho câu tiếp theo.

Làm câu dễ trước, câu khó sau: Đừng sa lầy quá lâu ở một câu hỏi khó. Nếu gặp câu bạn không hiểu rõ đoạn văn hoặc đáp án nào cũng mơ hồ, hãy đánh dấu lại câu đó. Ưu tiên trả lời hết những câu bạn tìm được thông tin hoặc chắc chắn trước. Sau khi hoàn thành các câu dễ, quay lại những câu khó để suy luận tiếp. Việc này giúp bạn tối đa hóa điểm số thay vì tốn thời gian vô ích. Thực tế nhiều thí sinh chia sẻ họ bỏ trống một vài câu khó nhưng nhờ làm nhanh câu khác nên vẫn kịp quay lại đoán và không bỏ sót câu nào.

Phân bổ thời gian cho từng đoạn: Ví dụ, nếu có 4 bài đọc cho 40 câu, mỗi bài đọc có thể chiếm khoảng 10 câu – bạn nên cố gắng không dành quá 15 phút cho mỗi bài. Theo dõi đồng hồ đếm ngược trên màn hình (phần mềm thi luôn hiển thị thời gian còn lại) và tự nhắc mình khi đã làm khoảng nửa thời gian nên chuyển sang các câu chưa làm. Giám thị sẽ không nhắc bạn còn bao nhiêu thời gian, nên bạn phải tự canh. Nếu còn nhiều câu chưa làm mà thời gian sắp hết, hãy mạnh dạn khoanh đoán tất cả các câu còn lại thay vì để trống, vì đoán vẫn có cơ hội đúng.

Nghỉ ngắn giữa các phần: Một mẹo nhỏ về phân bổ năng lượng: sau khi hoàn thành phần Reading (hoặc trong lúc chờ hết giờ Reading), bạn có thể tranh thủ thả lỏng một chút. Nếu đã làm hết khả năng mà vẫn còn câu quá khó, đừng cố căng thẳng thêm – hãy để thời gian trôi và thư giãn vài phút, chuẩn bị tinh thần cho phần Viết và Nói sắp tới. Một số thí sinh chia sẻ rằng họ tận dụng cuối giờ Reading, khi một vài bạn làm xong sớm rời phòng, không khí yên tĩnh hơn, để hít thở sâu và lấy lại bình tĩnh trước khi chuyển sang phần thi tiếp theo. Giữ cho đầu óc tỉnh táo và thoải mái giữa các phần thi sẽ giúp bạn làm bài các phần sau hiệu quả hơn.

Phần Writing: Cấu trúc bài, format và lỗi cần tránh

Hiểu rõ yêu cầu và cấu trúc bài viết: Phần Viết của VSTEP (bậc 3-5) kéo dài 60 phút với 2 task chính: Task 1 viết một bức thư ~120-140 từ, và Task 2 viết một bài luận (essay) khoảng 250 từ. Trước khi viết, hãy đọc kỹ đề bài để xác định đúng dạng bài và thông tin cần truyền đạt. Task 1 (letter) thường yêu cầu viết thư theo tình huống cho trước (ví dụ: thư phàn nàn dịch vụ, thư hỏi thông tin, thư rủ bạn đi chơi…). Bạn cần xác định: người nhận là ai (bạn bè hay người lạ) để chọn giọng điệu (tone) phù hợp, mục đích lá thư là gì, những ý chính nào phải có. Task 2 (essay) thường là bài luận nghị luận về một chủ đề quen thuộc (giáo dục, môi trường, công nghệ, du lịch...). Cần xác định rõ bạn ủng hộ hay phản đối, hoặc nêu giải pháp gì, để có dàn ý mạch lạc.

Lập dàn ý trước khi viết: Đừng vội viết ngay vào máy. Hãy dành khoảng 5 phút đầu brainstorm ý tưởng và lập dàn ý ngắn ra giấy nháp cho cả hai task. Với Task 1, có thể phác thảo 3 phần: Mở đầu (lý do viết thư), Thân thư (chi tiết chính cần trao đổi) và Kết thư (đề nghị/hỏi/yêu cầu hoặc cảm ơn). Gạch đầu dòng các ý quan trọng cần đưa vào theo yêu cầu đề. Với Task 2, hãy nghĩ nhanh 2-3 luận điểm để hỗ trợ quan điểm của bạn, cùng một số ví dụ minh họa cho mỗi luận điểm. Việc có sẵn sườn ý sẽ giúp bạn viết đúng trọng tâm và logic, tránh lan man lạc đề.

Tuân thủ format và độ dài: Đây là lỗi nhiều thí sinh mắc phải. Với Task 1 (thư), phải đúng định dạng một bức thư: bao gồm phần chào mở đầu (Dear.../Hi...), phần nội dung chia đoạn rõ ràng, và lời kết (Sincerely/Best regards... với thư trang trọng, hoặc Regards/Your friend... với thư thân mật). Nhiều bạn bị trừ điểm vì sai giọng điệu: ví dụ viết thư cho bạn bè mà lại quá trang trọng, hoặc ngược lại. Hãy dùng ngôn ngữ phù hợp: thư cho bạn bè có thể dùng câu văn thân mật, rút gọn; thư cho người lạ cần lịch sự, trang nhã nhưng không quá cứng nhắc. Về độ dài, viết quá ngắn hoặc quá dài đều bị trừ điểm. Đảm bảo thư của bạn nằm trong khoảng 120-140 từ và essay khoảng 250-300 từ (phần mềm thi có bộ đếm từ). Viết dưới số từ tối thiểu hoặc vượt quá nhiều sẽ bị coi là không đáp ứng yêu cầu. Do đó, nếu dư thời gian, hãy kiểm tra lại số từ và cắt bớt ý không cần thiết hoặc bổ sung nếu thiếu.

Diễn đạt mạch lạc, tránh lỗi ngữ pháp: Khi viết, ưu tiên các câu văn rõ ràng, đúng ngữ pháp hơn là cố dùng cấu trúc quá phức tạp nhưng sai. Một bài viết mạch lạc cần có liên kết tốt giữa các câu, các đoạn – hãy sử dụng một số từ nối (however, moreover, in addition, therefore,…) thích hợp để bài văn trôi chảy. Tránh lặp từ vựng và cấu trúc một cách liên tục; cố gắng dùng phương pháp paraphrase để thể hiện vốn từ đa dạng, nhưng đồng thời phải đúng ngữ cảnh (một số bạn cố dùng từ khó nhưng lại sai nghĩa). Đồng thời, để ý các lỗi ngữ pháp cơ bản: chia động từ sai thì, số ít/số nhiều, đánh vần sai. Ví dụ, viết thư về sự việc đã qua nhưng lại dùng thì tương lai là sai ngữ cảnh. Sau khi viết xong, nếu còn thời gian, hãy đọc lại để soát lỗi chính tả và ngữ pháp, đảm bảo không có lỗi đáng tiếc nào.

Những lỗi thường gặp trong Writing cần tránh: Theo tổng kết từ các giảng viên, có một số lỗi phổ biến hay khiến thí sinh mất điểm ở phần Viết: (1) Lạc đề hoặc không đáp ứng đúng yêu cầu đề đưa ra (ví dụ đề yêu cầu phàn nàn dịch vụ cụ thể nhưng thí sinh chỉ kể trải nghiệm chung chung); (2) Sai tone – quá trang trọng hoặc quá suồng sã không hợp với đối tượng nhận; (3) Bố cục không rõ ràng – viết một khối dài không tách đoạn; (4) Độ dài không phù hợp – quá ngắn hoặc quá dài so với giới hạn; (5) Lỗi ngữ pháp cơ bản – sai thì, sai cấu trúc câu, chính tả. Bạn hãy đặc biệt lưu ý tránh những lỗi này bằng cách đọc kỹ đề, lên dàn ý, tuân thủ format và dành thời gian kiểm tra lại bài viết.

Phần Speaking: Mẹo thi nói trên máy tính trôi chảy

Hình thức thi Speaking tại HUB: Thí sinh sẽ thi Nói qua máy tính hoàn toàn, không có giám khảo đối thoại trực tiếp. Sau khi kết thúc phần Writing, hệ thống sẽ chuyển sang phần thi Speaking. Mỗi thí sinh thường có 60 giây để chuẩn bị và kiểm tra micro trước khi bắt đầu nói. Phần Speaking kéo dài khoảng 10 phút với 3 phần thi (Interview, Presentation, Follow-up) đối với bậc B1-B2-C1. Môi trường thi nói là phòng lab – nơi các thí sinh ngồi nói đồng thời vào micro của mình. Do đó, bạn sẽ nghe thấy tiếng của chính mình và tiếng người xung quanh qua tai nghe của họ (dù đã giảm thiểu, nhưng vẫn có thể loáng thoáng). Kinh nghiệm là đừng để phân tâm bởi tiếng người khác, tập trung vào màn hình và giọng nói của mình.

Kiểm tra micro và giữ khoảng cách nói: Trước khi bắt đầu nói, hãy thử nói vài từ để xem cột sóng âm thanh trên phần mềm (nếu hiển thị) có lên mức tốt chưa. Nếu phần mềm không hiện, bạn có thể hỏi nhỏ giám thị để đảm bảo micro của bạn đang ghi âm ổn. Lưu ý đeo micro đúng vị trí, thường là ngang tầm miệng cách 2-3 cm. Nói to, rõ ràng hơn bình thường một chút để chắc chắn âm được thu rõ. Có thí sinh phản ánh micro ở một số hội đồng khá nhỏ, phải nói rất to mới đạt mức ghi âm tốt – tại HUB thiết bị thu âm chất lượng cao nhưng bạn vẫn nên ưu tiên nói to và phát âm rõ, tránh nói lí nhí sẽ bị phần mềm thu kém.

Chuẩn bị ý cho từng phần nói: Phần 1 (Introduction & Interview): thường là những câu hỏi giao tiếp đơn giản về bản thân, gia đình, sở thích… Bạn không cần chuẩn bị sẵn từng câu trả lời, nhưng nên có sẵn một ngân hàng từ vựng và cụm từ cho các chủ đề quen thuộc (ví dụ: giáo dục, công việc, giải trí, sức khỏe,…). Phần này mục tiêu là trả lời trôi chảy từng câu ngắn, phát âm rõ. Phần 2 (Presentation): bạn sẽ bốc một tình huống hoặc chủ đề và có khoảng 1 phút chuẩn bị, sau đó nói 2 phút. Hãy tận dụng giấy nháp để viết dàn ý nhanh: ví dụ với chủ đề “lợi ích của việc đọc sách”, gạch 2-3 lợi ích chính, mỗi ý có một ví dụ. Khi nói, cố gắng nói có mở bài – thân bài – kết luận rõ ràng: mở bài dẫn dắt vào chủ đề, thân bài lần lượt nói các ý vừa liệt kê, cuối cùng kết luận hoặc nhấn mạnh lại quan điểm. Phần 3 (Follow-up questions): giám khảo (hoặc trong trường hợp thi máy tính thì là câu hỏi trên màn hình) sẽ hỏi sâu hơn về chủ đề phần 2, yêu cầu bạn nêu ý kiến hoặc giải thích. Cứ mỗi câu hỏi lại là cơ hội để bạn nói thêm 3-4 câu. Hãy bình tĩnh trả lời trực tiếp vào câu hỏi, rồi mở rộng bằng cách đưa lý do, ví dụ minh họa hoặc kết quả giả định.

Kỹ năng nói trôi chảy và xử lý khi “bí từ”: Nhiều người thi nói bị điểm thấp do ngập ngừng, nói quá ngắn hoặc bỏ dở câu trả lời. Để đạt fluency & coherence tốt, bạn cần tập thói quen nói liên tục trong suốt thời gian cho phép. Nếu đang nói mà bí từ hoặc quên ý, tuyệt đối không dừng hẳn. Hãy thử diễn đạt lại ý đó theo cách khác, hoặc dùng một cụm từ nối để câu giờ vài giây (như: "let me think...", "what I mean is..."). Một mẹo hay là chuẩn bị sẵn các cách nói thay thế cho những cụm từ thông dụng. Ví dụ, thay vì lặp đi lặp lại "I think...", có thể dùng “I believe...”, “From my perspective...”, “It seems to me that...” để bài nói phong phú hơn. Nếu lỡ quên một từ vựng nào, bạn có thể giải thích vòng (ví dụ quên từ "recycling" thì nói "the process of reusing materials instead of throwing them away"). Tránh những khoảng lặng dài hơn 2-3 giây, vì giám khảo sẽ cho rằng bạn hết ý. Thay vào đó, cứ nói bất cứ điều gì liên quan bạn nghĩ được, dù chỉ là lặp lại ý trước bằng cách khác – miễn là duy trì được mạch nói.

Phát âm và ngữ điệu: Đây là tiêu chí quan trọng. Hãy nói với tốc độ vừa phải, phát âm rõ từng âm cuối của từ (đặc biệt các âm /s/, /z/, /t/, /d/… thường bị người Việt bỏ sót). Nhấn trọng âm đúng ở các từ nhiều âm tiết (nhớ rằng trọng âm sai có thể làm giám khảo khó hiểu, ví dụ 'PHOtograph' khác 'phoTOgraphy'). Đồng thời, cố gắng nói có ngữ điệu tự nhiên, lên xuống giọng phù hợp ý nghĩa câu – tránh nói đều đều từ đầu đến cuối. Bạn có thể luyện trước bằng cách shadowing (nhại lại giọng người bản xứ) qua các video hội thoại để ngấm ngữ điệu. Trong phòng thi, dù nói vào máy tính, hãy tưởng tượng như đang giao tiếp thực sự để giọng nói có cảm xúc hơn, tránh kiểu đọc thuộc lòng.

Quản lý thời gian nói: Mỗi phần thi nói đều có thời gian giới hạn (máy tính sẽ tự ngắt khi hết giờ). Bạn cần canh để nói gần đủ thời gian cho phép. Với phần Presentation 2 phút, hãy cố gắng nói hết 2 phút – nếu còn ý thì tiếp tục, nếu đã nói hết mà thời gian vẫn còn, có thể thêm ví dụ hoặc nhắc lại ý chính để không bị dừng sớm. Tuyệt đối không kết thúc quá sớm; nói ngắn sẽ mất điểm vì chưa phô diễn được khả năng. Ngược lại, nếu bị cắt giữa chừng do hết giờ thì cũng không sao, giám khảo sẽ chấm tới phần bạn đã nói được. Khi chuyển sang câu hỏi khác (đặc biệt trong phần 3), nếu chưa kịp nghĩ ra đáp án, bạn có thể dùng 1-2 câu mở đầu chung chung để có thời gian nghĩ (ví dụ: “That’s an interesting question. I suppose that...”).

Giữ bình tĩnh và tự tin: Trong lúc thi Speaking, thái độ và sự tự tin của bạn cũng ảnh hưởng đến cách nói. Hãy ngồi thẳng, nhìn vào màn hình (hoặc camera nếu có) như thể đang nói chuyện với người đối diện. Nói to, rõ nhưng không cần hét. Nếu lỡ nói sai một từ hay ngữ pháp, đừng xin lỗi hay dừng lại, cứ tiếp tục nói vì giám khảo hiểu đó là chuyện bình thường. Quan trọng nhất là đừng bỏ cuộc giữa chừng – kể cả khi bạn thấy mình nói không tốt, hãy tiếp tục hoàn thành hết các phần. Rất nhiều thí sinh cảm thấy phần nói khó nhất, nhưng chỉ cần giữ được bình tĩnh, nói chậm rãi rõ ràng, bạn đã ghi điểm ở phát âm và sự lưu loát.

Xử lý sự cố ngoài ý muốn

Mặc dù kỳ thi tại HUB được tổ chức rất chuyên nghiệp, bạn vẫn nên lường trước một số sự cố có thể xảy ra và cách xử lý:

Sự cố về thiết bị (tai nghe, micro, máy tính): Ngay trong lúc thi, nếu bạn gặp trục trặc như mất tiếng tai nghe, micro không ghi âm, máy tính bị treo hoặc thoát khỏi bài thi, hãy giơ tay báo giám thị ngay lập tức. Theo quy định, thí sinh phải báo ngay khi có bất thường để cán bộ coi thi hỗ trợ khắc phục kịp thời. Giám thị thường sẽ chuyển bạn sang máy dự phòng hoặc gọi kỹ thuật viên xử lý nhanh. Lưu ý không tự ý thoát tài khoản hay khởi động lại máy, vì điều đó có thể vi phạm nội quy thi. Hãy bình tĩnh chờ hướng dẫn từ giám thị. Trong trường hợp âm thanh bài Listening bị ảnh hưởng do lỗi kỹ thuật, thông thường hội đồng thi sẽ không phát lại nên việc báo ngay từ đầu (khi test thiết bị) rất quan trọng. Nếu sự cố nặng làm bạn không hoàn thành được bài, có thể hội đồng sẽ xem xét cho thi lại ca khác, nhưng đó là tình huống hy hữu. Do đó, tốt nhất hãy kiểm tra thiết bị kỹ trước và trong khi thi để đảm bảo mọi thứ suôn sẻ.

Đến muộn: Quy chế thi nêu rõ “Thí sinh đến muộn sau thời điểm tính giờ làm bài sẽ không được dự thi”. Nói cách khác, nếu bạn đến trễ sau khi phòng thi đã phát đề và bắt đầu tính giờ (dù chỉ phần Listening vừa mở bài), bạn sẽ bị cấm vào thi. Vì vậy, tuyệt đối không để trễ giờ. Hãy lên kế hoạch đi sớm, dự phòng thời gian kẹt xe, lạc đường. Nếu bất khả kháng (ví dụ xe hỏng giữa đường), hãy liên hệ ngay với ban tổ chức qua số hotline (HUB thường có hotline trên giấy báo) để thông báo tình hình, nhưng khả năng được đợi là rất thấp. Tốt nhất, bạn nên có mặt trước giờ tập trung (thường trước giờ thi ~30 phút) để làm thủ tục và ổn định, tránh mọi rủi ro về thời gian.

Quên hoặc mất giấy tờ tùy thân: Đây là sự cố đáng tiếc nhưng không hiếm gặp. Nếu đến nơi mới phát hiện quên CMND/CCCD/hộ chiếu, hãy báo ngay cho giám thị hoặc ban tổ chức tại điểm thi. Thông thường, không có giấy tờ tùy thân hợp lệ, bạn sẽ không được phép vào phòng thi. Trong một số trường hợp rất hy hữu, nếu bạn là sinh viên của trường thi, có thể dùng thẻ sinh viên có ảnh còn hạn để tạm xác minh, nhưng điều này tùy thuộc vào quy định hội đồng. Tốt nhất, trước ngày thi hãy chuẩn bị sẵn giấy tờ, kiểm tra nhiều lần. Nếu bị mất giấy tờ ngay sát ngày thi, bạn nên cố gắng làm giấy xác nhận mất của công an và mang theo các giấy tờ khác (như bản photo công chứng, hộ chiếu) để trình bày. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn ở hội đồng thi – họ có quyền từ chối cho bạn dự thi nếu thiếu giấy tờ. Vì vậy, hãy đảm bảo hành trang vào phòng thi của bạn đầy đủ: giấy tờ tùy thân gốc, phiếu dự thi (nếu có), bút viết, và không mang theo những vật dụng bị cấm (tài liệu, thiết bị điện tử, đồng hồ thông minh…).

Lỗi phần mềm hoặc thao tác trong khi thi: Một lỗi khá thường gặp là thí sinh quên lưu bài sau mỗi phần thi trên máy tính. Phần mềm VSTEP thường yêu cầu bạn nhấn nút “Tiếp tục” hoặc “Nộp bài” sau khi kết thúc từng kỹ năng (Listening -> Reading -> Writing -> Speaking). Nếu bạn không bấm, hệ thống có thể không ghi nhận kết quả phần vừa làm. Do đó, đừng quá vội vã khi hết giờ một kỹ năng – hãy làm theo hướng dẫn trên màn hình và chắc chắn đã lưu/nộp trước khi sang phần kế tiếp. Một số bạn do hồi hộp quên bấm nút, hậu quả là phải thi lại do hệ thống không lưu bài cũ. Hãy rút kinh nghiệm: luôn quan sát giao diện khi hết giờ, khi được nhắc nộp thì bấm đúng nút.

Các sự cố cá nhân khác: Nếu trong phòng thi, bạn gặp vấn đề như đau bụng, nhức đầu đột xuất, hãy ra hiệu cho giám thị xin ra ngoài (lưu ý nội quy thường không cho ra ngoài trừ trường hợp khẩn cấp về sức khỏe, và bạn sẽ phải được giám sát chặt chẽ). Khi đó, thời gian làm bài của bạn vẫn chạy nên hãy cân nhắc kỹ. Tốt nhất, chuẩn bị sức khỏe thật tốt trước ngày thi: ngủ đủ, ăn uống vừa phải tránh quá no hoặc dùng thực phẩm lạ dễ đau bụng. Cũng nên đi vệ sinh trước khi vào phòng thi để không bị phân tâm trong hơn 3 tiếng thi.

Giữ bình tĩnh khi gặp trục trặc: Dù là sự cố gì, điều quan trọng là bạn phải bình tĩnh. Hít thở sâu, báo cáo giám thị và lắng nghe hướng dẫn. Nếu sự cố được khắc phục, hãy quay lại tập trung làm bài, đừng để mất tinh thần. Nếu sự cố làm ảnh hưởng phần nào đó (ví dụ lỡ mất một đoạn Listening vì tai nghe trục trặc), hãy cố gắng vứt nó lại phía sau và tập trung gỡ điểm ở phần sau. Thái độ bình tĩnh, chuyên nghiệp sẽ giúp bạn xử lý tình huống tốt hơn là hoảng loạn.

Giữ bình tĩnh và phân bổ năng lượng

Thi VSTEP đòi hỏi bạn tập trung cao độ trong thời gian dài cho 4 kỹ năng liên tiếp, do đó yếu tố thể lực và tinh thần rất quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý giúp bạn giữ vững tâm lý và sức bền trong suốt kỳ thi:

Tự tin vào sự chuẩn bị của mình: Hãy nhắc nhở bản thân rằng bạn đã ôn luyện nghiêm túc và có kế hoạch. Vào phòng thi, tự tin rằng mình có thể làm được. Thái độ tích cực sẽ giúp bạn bình tĩnh hơn khi bắt đầu mỗi phần thi. Nếu phần trước làm không tốt như mong đợi, đừng tự dằn vặt – hãy coi đó là chuyện đã qua và tập trung vào phần tiếp theo. Ví dụ, nếu bạn thấy nghe hiểu chỉ được 50%, đừng để điều đó ảnh hưởng đến tâm lý khi làm bài đọc. Nhiều bạn thi đậu chia sẻ rằng họ cũng làm sai khá nhiều câu nhưng vẫn đạt mục tiêu nhờ không bỏ cuộc và làm tốt các phần còn lại.

Giữ nhịp độ làm bài đều đặn: Phân bổ năng lượng đồng đều cho 4 kỹ năng. Đừng dùng hết sức cho Listening rồi kiệt quệ ở phần Writing. Hãy coi mỗi kỹ năng là một chặng đua trong cuộc đua marathon 3 tiếng. Sau mỗi phần, khi chuyển sang phần kế tiếp, dành vài giây thư giãn đầu óc: nhắm mắt hít sâu, thả lỏng vai... để tái tạo năng lượng. HUB có bố trí phòng chờ cho thí sinh đến sớm ổn định tâm lý – bạn có thể tận dụng trước khi vào thi. Trong phòng thi, dù không có giải lao chính thức giữa các kỹ năng, bạn vẫn có thể tạm nghỉ vài chục giây khi chuyển phần (miễn là thời gian cho phép) để uống ngụm nước nhỏ (nếu được phép mang nước) hoặc đơn giản là điều hòa lại nhịp thở.

Kỹ thuật trấn tĩnh khi căng thẳng: Nếu bạn cảm thấy quá căng thẳng (tim đập nhanh, tay run), hãy thực hiện kỹ thuật hít thở 4-7-8: hít vào bằng mũi trong 4 giây, giữ hơi 7 giây, rồi thở ra bằng miệng 8 giây. Lặp lại vài lần sẽ giúp cơ thể bình tĩnh hơn. Trong lúc làm bài, luôn ý thức giữ bình tĩnh trước mọi câu hỏi hóc búa: ví dụ gặp một đoạn Reading rất khó, thay vì hoảng loạn, hãy bình tĩnh lướt qua tìm ý chính, làm câu có thể làm, câu quá khó thì đánh dấu để đó, không để nó quấy rầy tâm trí bạn quá lâu. Sự bình tĩnh giúp bạn tiết kiệm thời gian và bảo toàn năng lượng cho các phần khác.

Tránh so sánh hoặc để ý xung quanh: Trong phòng thi, có thể bạn sẽ thấy người bên cạnh làm rất nhanh hoặc nói rất lưu loát, đừng để điều đó làm bạn mất tự tin. Mỗi người có thế mạnh riêng – tập trung vào bài thi của mình. Cũng đừng lo lắng nếu bạn thấy nhiều người rời phòng sớm (vì họ xong trước 2/3 thời gian cho phép), điều đó không có nghĩa họ làm bài tốt hơn bạn, có thể họ bỏ cuộc hoặc chỉ làm qua loa. Hãy bám sát chiến lược và tiến độ của riêng bạn.

Tự động viên bản thân: Trong đầu, thỉnh thoảng hãy tự nói với mình những câu tích cực: “Mình đã làm tốt phần nghe, giờ cố lên phần đọc nào”, hoặc “Bình tĩnh, còn thời gian, mình sẽ tìm ra đáp án”. Những lời tự động viên này nghe có vẻ nhỏ nhặt nhưng thực sự giúp bạn giữ được tinh thần lạc quan và ý chí trong phòng thi.

Tóm lại, một tinh thần vững vàng, không hoảng sợ trước khó khăn sẽ giúp bạn phát huy tối đa khả năng. Kết hợp với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn sẽ vượt qua kỳ thi VSTEP tại HUB một cách nhẹ nhàng hơn.

Những lỗi thường gặp cần tránh

Dưới đây là tổng hợp các lỗi sai phổ biến mà thí sinh thi VSTEP (đặc biệt tại HUB) thường mắc phải, bạn cần lưu ý để tránh:

Đến muộn hoặc quên giấy tờ: Như đã nhấn mạnh, đến trễ sau khi bắt đầu tính giờ sẽ bị cấm thi, và thiếu giấy tờ tùy thân hợp lệ cũng vậy. Đây là lỗi “chết người” khiến bao công sức ôn tập đổ sông đổ biển. Vì vậy, đừng bao giờ để mình rơi vào tình huống này – kiểm tra giấy tờ kỹ và đi thi sớm.

Không tuân thủ hướng dẫn trên máy tính: Nhiều thí sinh quá tập trung làm bài mà quên bấm lưu/nộp bài khi chuyển phần, dẫn đến mất kết quả vừa làm. Lỗi này hoàn toàn có thể tránh được nếu bạn đọc kỹ hướng dẫn và để ý các nút trên màn hình (như nút “Tiếp tục” sau khi hết giờ mỗi kỹ năng). Luôn nhớ lưu bài trước khi sang phần mới, và đừng thoát khỏi phần mềm cho đến khi có hướng dẫn nộp bài cuối cùng.

Sai định dạng bài viết: Như đã đề cập trong phần Writing, rất nhiều lỗi có thể xảy ra: viết thư sai đối tượng, dùng ngôn ngữ không phù hợp (quá trang trọng hoặc quá suồng sã), thiếu phần mở/đóng thư, hoặc viết essay thiếu mở bài kết luận rõ ràng. Đây là những lỗi format khiến bài viết mất điểm đáng tiếc dù nội dung có thể đúng. Hãy luyện viết đúng mẫu chuẩn nhiều lần trước khi thi để vào phòng thi làm đúng ngay.

Bài viết quá ngắn hoặc quá dài: Viết dưới số từ tối thiểu (120 cho Task 1, ~250 cho Task 2) hoặc dài quá mức quy định (>140, >300) đều bị trừ điểm nặng. Việc này thường do không phân bổ ý hợp lý hoặc lan man. Lỗi này tránh được bằng cách luôn để ý word count trên máy và bám sát dàn ý đã lập, không thêm thắt ý ngoài yêu cầu.

Lỗi ngữ pháp và chính tả cơ bản: Đây là lỗi chung trong cả Writing và Speaking. Ví dụ: chia động từ sai ngôi, sai thì (quá khứ/hiện tại), sử dụng số ít/nhiều sai, dùng từ sai collocation (như do a decision thay vì make a decision), phát âm thiếu âm cuối, nhầm lẫn âm /θ/ và /ð/, v.v. . Các lỗi này tuy nhỏ nhưng nhiều sẽ kéo điểm xuống đáng kể. Cách khắc phục là ôn tập kỹ ngữ pháp nền tảng, nhờ người có kinh nghiệm chữa bài viết/nói để phát hiện lỗi thường mắc và sửa dần. Khi thi, hãy nói và viết chậm lại một chút để giảm lỗi vấp.

Quản lý thời gian kém: Lỗi này thể hiện ở việc làm không hết bài – ví dụ còn 5 câu Reading chưa kịp khoanh vì hết giờ, hoặc chưa kịp viết Task 2 vì sa đà vào Task 1 quá lâu. Nguyên nhân thường do bạn không có chiến lược thời gian ngay từ đầu. Tránh lỗi này bằng cách tập giải đề bấm giờ nhiều lần trước thi để quen áp lực. Vào phòng thi, luôn để ý đồng hồ và có kế hoạch rõ ràng: nghe bao nhiêu phút đọc câu hỏi, đọc mỗi đoạn mấy phút, viết Task 1 trong bao lâu, v.v. Nếu lỡ thấy sắp hết giờ mà còn nhiều câu trống, mạnh dạn làm nhanh và đoán – còn hơn là bỏ trắng, vì dù sao đoán cũng có cơ hội đúng.

Hoảng loạn, bỏ cuộc giữa chừng: Đây không hẳn là “lỗi” kỹ thuật nhưng là sai lầm tâm lý nghiêm trọng. Một số bạn khi gặp bài thi khó hơn dự kiến đã mất bình tĩnh, dẫn đến bỏ hẳn phần Speaking hoặc nộp bài sớm. Điều này rất đáng tiếc vì biết đâu chỉ cần cố thêm, bạn vẫn đủ điểm đạt. Hãy tránh sai lầm này bằng cách luôn nhắc nhở mình bình tĩnh và linh hoạt ứng phó (ví dụ câu này khó thì tìm cách khác, phần này không xong thì tập trung phần khác) thay vì bỏ cuộc. Đừng quên: nhiều người thi lần đầu tưởng trượt nhưng vẫn đạt B1/B2 vì họ không bỏ trống phần nào và gỡ điểm ở kỹ năng họ mạnh.

Thiếu tập trung khi làm bài nói: Một lỗi thường gặp ở Speaking trên máy là thí sinh nói quá nhỏ hoặc quá ít. Có thể do tâm lý ngại nói to nơi đông người hoặc run nên nói cụt lủn. Kết quả là bài nói bị thu âm kém, giám khảo nghe không rõ hoặc nội dung quá sơ sài, không đủ ý để chấm. Hãy nhớ, khi nói vào micro, phải nói đủ to và rõ (như đã lưu ý) và cố gắng nói hết thời gian mỗi phần. Nếu bạn dừng lại quá sớm trong phần nói, điểm sẽ bị trừ đáng kể.

Nhìn chung, hầu hết lỗi trên đều có thể tránh được nếu bạn chuẩn bị kỹ càng và có ý thức về chiến lược khi thi. Hãy học từ kinh nghiệm của người đi trước để không lặp lại những sai lầm tương tự.

Lời khuyên từ giám thị và giảng viên ôn thi

Từ phía giám thị và hội đồng thi: Giám thị tại HUB thường nhắc nhở thí sinh một số điều cơ bản nhưng rất quan trọng. Thứ nhất, tuân thủ giờ giấc và nội quy – đến đúng giờ, ngồi đúng chỗ, xuất trình ID đầy đủ. Thứ hai, giữ trật tự và kỷ luật phòng thi – không trao đổi, không gian lận; nếu cần trao đổi với giám thị (hỏi lại hướng dẫn, xin thêm giấy nháp…), hãy giơ tay phát biểu và chỉ làm khi được phép. Giám thị cũng luôn dặn dò thí sinh phải báo ngay khi có sự cố kỹ thuật, không tự ý xử lý một mình. Một lời khuyên nữa từ hội đồng thi là đọc kỹ hướng dẫn được phát và lắng nghe phổ biến trước khi thi. Nhiều bạn do lo lắng mà bỏ qua khâu này, dẫn đến thao tác sai trong khi thi. Hãy chú ý nghe giám thị phổ biến cách đăng nhập, cách nộp bài, thời gian từng phần… và hỏi lại nếu chưa rõ. Cuối buổi thi, nhớ ký xác nhận và nộp lại tài liệu (phiếu tài khoản, giấy nháp) theo hướng dẫn. Những quy trình này tuy nhỏ nhưng nếu làm sai có thể ảnh hưởng tới kết quả của bạn.

Giám thị coi thi cũng thường động viên thí sinh giữ bình tĩnh, tự tin. Họ hiểu tâm lý các bạn nên sẽ cố gắng tạo không khí dễ chịu (tất nhiên trong khuôn khổ cho phép). Nếu bạn có thắc mắc về thủ tục, đừng ngại hỏi giám thị trước giờ thi – họ sẵn sàng giải đáp để bạn yên tâm hơn. Ví dụ, hỏi “Em có được ra ngoài khi cần không?”, “Hết giờ có chuông báo không ạ?”, hỏi những điều đó để bạn hình dung rõ và không bỡ ngỡ.

Từ phía giảng viên ôn thi và người hướng dẫn: Các thầy cô luyện thi VSTEP nhấn mạnh rằng chìa khóa thành công là ôn luyện có chiến lược và thực hành sát thực tế. Họ khuyên thí sinh luyện đầy đủ cả 4 kỹ năng, đừng học tủ một kỹ năng nào vì muốn đạt chứng chỉ thì kỹ năng nào cũng phải đạt điểm tối thiểu. Đặc biệt, hãy đầu tư vào Writing và Speaking – đây là hai kỹ năng cần thời gian cải thiện và có trọng số lớn, nhưng nếu học đúng cách (học mẫu câu, template, luyện nói theo chủ đề thường gặp) thì sẽ tăng điểm nhanh. Thầy cô cũng gợi ý thí sinh nên thi thử một vài lần trước kỳ thi thật: thi thử ở đây có thể là làm bài trên máy tính trong môi trường mô phỏng, hoặc ít nhất tự bấm giờ làm 4 kỹ năng liên tục như một buổi thi thật. Việc này giúp bạn quen áp lực thời gian và phân bổ sức hợp lý, rèn phản xạ và tăng độ tự tin đáng kể. Khi luyện tập, giảng viên khuyên nên tạo áp lực giống thật: ví dụ đeo tai nghe khi luyện Listening, thu âm lại khi tập Speaking để nghe và tự sửa.

Về mẹo làm bài, các giáo viên cũng có những lời khuyên vàng: Trong Listening/Reading, câu dễ làm trước, câu khó để sau – đừng sa lầy. Trong Writing, luôn lập dàn ý trước khi viết và phân bổ thời gian hợp lý giữa hai task (gợi ý: ~20 phút cho Task 1, ~40 phút cho Task 2). Trong Speaking, đừng học thuộc câu trả lời mẫu vì giám khảo sẽ nhận ra sự thiếu tự nhiên; thay vào đó học mẫu câu linh hoạt để ứng biến theo nội dung câu hỏi. Thêm nữa, quản lý thời gian chung: thầy cô luôn nhắc phải biết mình có bao nhiêu phút cho mỗi phần, tập làm nhuần nhuyễn trong đúng khoảng thời gian đó, vào thi không bị bối rối.

Cuối cùng, lời khuyên quan trọng từ cả giám thị lẫn giảng viên là: giữ sức khỏe và tinh thần thật tốt. Hãy coi kỳ thi như một trải nghiệm để đánh giá bản thân và đạt mục tiêu, đừng quá căng thẳng. Khi bạn chuẩn bị kỹ và vào phòng thi với tâm thế tự tin, bình tĩnh, chắc chắn bạn sẽ làm bài hiệu quả hơn. Chúc bạn thành công trong kỳ thi VSTEP tại HUB!